luns, 25 de xaneiro de 2016

XANEIRO XEADEIRO, REFRANEIRO DE XANEIRO

O nome de xaneiro provén de Ianuarius, mes dedicado ao deus Xano, que era coma se denominaba en latín o undécimo mes do ano que pasou a primeiro despois da reforma de Xulio César. 
O refráns sobre este mes son abundantes. Vexamos algúns:
  • A galiña no xaneiro pon no colmeiro.
  • A madeira da túa casa, en xaneiro has de cortala.
  • En xaneiro, a faneca sabe a carneiro.
  • En xaneiro, a vella saca as madeixas ó turreiro.
  • En xaneiro, a verza é carneiro.
  • En xaneiro, abrígate con dúas capas e un sombreiro.
  • En xaneiro busca a lebre co cu no bulleiro.
  • En xaneiro, mellor carballo que castiñeiro.
  • En xaneiro, trompos ó fumeiro.
  • En xaneiro, vaite ó outeiro: se ves verdegar, ponte a chorar; se ves terrexar, ponte a cantar.
  • Por san Vicente da Roda medra o día unha hora.
  • Por san Vicente pon os nabos da semente.
  • Xaneiro frío ou templado, pásao arroupado.
  • Xaneiro quente trae o demo no ventre.
  • Xaneiro verceiro, nin boa meda nin bo palleiro.
Por certo, un dos refráns máis coñecidos sobre este mes é aquel que di  "entre xaneiro e febreiro, inverno verdadeiro"... Xa que este mes ten fama de moi frío: "Xaneiro, xeadeiro; febreiro, verceiro; marzo, airoso; abril, chuvioso; maio, pardo; san Xoán, claro, valen máis estes meses cas súas mulas co seu carro."

Imaxe atopada aquí.

luns, 18 de xaneiro de 2016

XEADA DO 16 DE XANEIRO DO 2016 GRABADA POR DRON

O 16 de xaneiro de 2016 a temperatura mínima foi de -0,9ºC (dato da nosa estación metorolóxica) o que permitiu a grabación dunha forte xeada por o dron de Yaré García, alumno de 3ºESO B.

martes, 12 de xaneiro de 2016

A CHUVIA E OS SEUS NOMES

Algunha vez pensaches na cantidade de nomes existentes en galego para a chuvia? A ver...
  • Para a chuvia fina: babuña, babuxa, barbaña, barbuza borralla, chuvisca, marmaña, orballo, parrumada, poalla, etc..
  • Para a chuvia forte: arroiada, ballón, bátegada, chaparrada, chuvascada, chuvasco, dioivo, diluvio, torbón, trebón, zarracina, etc..
  • Para a chuvia con aire forte:  brea, cebrina, etc..
  • Para a chuvia con néboa: barruzo, breca, mera e salseiro.
  • Para a chuvia con neve-xeo: auganeve, calistro, nevarada, xistra, etc..
  • Para a chuvia con raios e tronos: trebón, treboada, etc..
  • Para cando remata: delampar, escampar, estiñar... 
E para saber máis:
Por certo, o cadro chámase "A praza de Europa baixo a chuvia" e o seu autor é o pintor francés Gustave Caillebotte.