martes, 13 de decembro de 2016

REFRANEIRO DE DECEMBRO: O DÍA DE SANTA LUCÍA

Santa Lucia, il giorno più corto che ci sia

O refraneiro galego é rico en refráns relativos ao día de Santa Lucía.  E... tamén o italiano, coma podemos comprobar no que escollemos para o inicio desta entrada que, por certo, alude á falsa crenza de que a noite do 13 de decembro, festividade de Santa Lucía, é a máis longa do ano.
Pero, por que existe esta crenza? Temos que remontarnos ao século XVI cando o Papa Gregorio XIII decide cambiar o calendario xuliano (chamado así por Xulio César) para facelo máis exacto corrixindo o desfase acumulado. Elimináronse 10 días do calendario e do xoves 4 de outubro de 1582 pasouse ao venres 15 de outubro. Así, o día de Santa Lucía, segundo o calendario xuliano, coincidía co solsticio de inverno e a memoria popular gardou ben a data a teor do refraneiro.

  • O día de santa Lucía mengua a noite e medra o día.
  • O que non é o día de Santa Lucía, é pro outro día.
  • Pola santa Lucía xa medra un palmo o día.
  • Pola santa Lucía xa o caldo alumía.
  • Por santa Lucía medra o día unha pisada dunha galiña.
  • Por santa Lucía non cae a noite como o día.
  • Por santa Lucía saca da noite e mete no día.
  • Por santa Lucía, o allo quer ve-lo día.
  • Por santa Lucía medra o día unha pisada dunha galiña.
No refraneiro castelán  tamén atopamos numerosos refráns para este día:
Por certo, tamén temos outro refrán en galego que di: " Se para Santa Lucía non hai neve na pía, haina para o outro día."